Samen beslissen SDM, hoe doe je dat in de praktijk van alle dag?

Ken je dat, dat heerlijke gevoel als alles klopt en je je vervuld voelt van dankbaarheid? Afgelopen 22 mei was het een heerlijke dag. De zon straalde. Ik mocht samen trainen met mijn collega Sasja Lemmen (samen trainen is gewoon veel leuker dan allen). En ik was dankbaar dat ik met weer een groep verloskundigen heb mogen bouwen aan vertrouwen zodat zij de kracht van co-creatie met hun cliënten nog beter in de vingers hebben gekregen. Ik heb ook een hoop geleerd van deze deelnemers over hoe uitdagend Samen Beslissen is in de praktijk van alle dag. Daarover deel ik in deze blog. Deze training van 22 mei was volgeboekt, dus wees er snel bij als je 25 september erbij wilt zijn! Tineke deelt haar ervaring in deze video.

In dialoog co-creëren

Samen co-creëren. De cliënt en de verloskundigen samen in dialoog. De cliënt ervaart dat haar verloskundige haar ondersteunt om de regie te nemen. Zij voelt haar eigen kracht, ervaart dat zij die keuzes kan maken die goed voor haar en haar baby zijn met steun van haar partner. Dit heet Shared Decision Making, Samen Beslissen. Eerder blogde ik over wat het inhoudt. Deze blog kun je hier lezen. Maar wat betekent dat in de praktijk? Wat vraagt dat van jezelf als verloskundige? Wat vraagt dat van jou als zwangere? Daarover gaat deze blog. Ons e-healthprogramma ondersteunt zwangeren om tot Samen Beslissen te komen. De geaccrediteerde nascholing biedt zorgprofessionals een kans om zich verder hierin te bekwamen. Zo draagt Zelfbewustzwanger.nl bij aan beide kanten van de medaille 🙂 !

Allereerst: wat levert het op, om op deze manier samen in dialoog te zijn?

In verloskunde leidt Shared Decision Making tot betere beleving van de bevalling en grotere tevredenheid:

  • verhoogd zelfvertrouwen
  • betere hechting met het kind
  • minder psychische problemen
  • grotere tevredenheid over zorg
  • betere werkrelatie

Er is dus veel winst te behalen om op deze manier in dialoog te gaan!

Wat betekent het voor jou als zwangere?

Klinkt fantastisch, deze voordelen voor jou als zwangere om mee te doen met Samen Beslissen. Gedurende jouw zwangerschap maak je veel keuzes. Je bent in het proces van ouders worden van een nieuw mens. Bevallen is een life-event. Om jou te ondersteunen bij het maken van die keuzes, is er ons uitgebreid GRATIS e-health programma. Wat vrouwen mij terug geven is dat zij bij het nemen van keuzes veel hebben aan het toepassen van de BRAINS methode. Dus vandaar hierbij de BRAINS als tip om toe te passen bij keuzes voor een bepaalde methode of interventie.

Wat is dan Shared Decision Making, Samen Beslissen?

Er worden verschillende fasen in het proces om tot een keuze te komen doorlopen.

Fase 1: Choice Talk: Wat is er aan de hand?

Fase 2: Option Talk: Wat zijn de mogelijkheden?

Fase 3: Decision Talk: Wat heeft de voorkeur?

Dat lijkt een makkie. Soms is het dat ook. Maar soms ook niet.

De praktijk

De praktijk leert ons dat succes vraagt om:

  1. Gelijkwaardigheid van elkaar als gesprekspartners. De zorgverlener stelt zich als coach op. De dialoog gaat namelijk uit van gelijkwaardigheid in gesprek. 
  2. Omgaan met weerstand en angst, van jezelf en die van je gesprekspartner. Dat vraagt herkenning en erkenning van deze gevoelens. Door alle gesprekspartners!
  3. Vast te stellen wie de aap op de schouders heeft. Het maken van een keuze vraagt eigenaarschap van de situatie. Soms betekent dat van een verandering van slachtoffer naar leider van de situatie te zijn. Van wantrouwen naar vertrouwen.

Gelijkwaardigheid

Wat speelt er zich af in het koppie van de jou als zwangere? Welke gedachten heb jij over de rol van de zorgverlener? Welke gedachten heb jij over jezelf in jouw ‘rol’ als zwangere? Die gelijkwaardigheid in gesprek is best een uitdaging. ‘Ik heb afhankelijk van mijn verloskundige’, ‘de dokter weet wat goed voor mij is’, kunnen gedachten zijn die onbewust beïnvloeden dat er geen sprake is van gelijkwaardigheid. Ben jij zorgverlener, dan geldt hetzelfde. Ga op onderzoek uit naar wat er omgaat in het koppie van jouw zwangere. Hoe kijk jij naar jouw zwangere? Welke gedachten zijn bij jou? 

Mijn tip: maak het van onbewust, bespreekbaar en daardoor bewust. Zo is het onderdeel van de dialoog en kun je hier opheldering creëren en wellicht de definiëring van de rollen en verwachtingen bijstellen.

Weerstand en angst

Gevoelens van weerstand herkennen bij de ander is meestal niet zo moeilijk. Soms is het alleen non-verbaal, maar voel je intuïtief al aan dat het niet pluis is. Maar hoe zit het in dergelijke situaties met je eigen weerstand? Ben je bewust van wat er in jezelf omgaat? Welke gedachten er spelen bij jezelf? Welke gevoelens? Wat ik zie is dat in de praktijk de focus van de aandacht ligt bij de ander, dat er gestapt wordt in de valkuil van overtuigen, uitleggen, willen redden van degene met angst/weerstand. Mijn tip: Als je met iemand anders werkt die je wilt helpen, is 70% van je aandacht bij jezelf, en 30% bij de ander. (Dat wil overigens niet zeggen dat je benoemt wat er in jezelf omgaat.)

Wie heeft de aap?

Stap 1 Choice talk. Ken jij de uitspraak ‘wie heeft de aap op de schouders?’. Wellicht is er een ongewenste situatie ontstaan die vooraf gaat aan het maken van een keuze. Deze ongewenste situatie vraagt herkenning en erkenning dat het is wat het is. Pas daarna kun je eigenaarschap nemen dat je in een situatie bent terecht gekomen, waar er een keuze is te maken. De praktijk leert er meer NIVEA mag worden toegepast. Niet Invullen Voor Een Ander. 

De nascholing 22 mei was wederom een mooie ervaring

Wil jij je, als zorgverlener, verder bekwamen in de kunst om de kracht van co-creatie met je cliënt te ervaren? Kom dan 25 september!

Ben je zwanger? Benut dan ons e-health programma om jou te ondersteunen!