Ontstaansgrond: geboortezorg met de cliënt als gelijkwaardig partner
In Nederland kijkt ongeveer 25% van de vrouwen negatief terug op hun bevalling. De belangrijkste redenen die genoemd worden: verliezen van regie, niet ervaren dat er keuze-opties zijn, het gevoel hebben dat er voor je gekozen wordt en een gebrek aan respect vanuit de omgeving.
Dit gegeven, in combinatie met haar eigen bevalervaringen, en de kennis die zij had als organisatieadviseur over de kracht van vertrouwen in samenwerkingsrelaties, maakte dat Floor Molkenboer een kans zag om de geboortezorg een vernieuwende impuls te geven. Zo starte Floor in 2014 met Stichting Zelfbewustzwanger, nu Het Buikencollectief. Ze voerde een uitgebreid behoefte-onderzoek uit onder ruim 600 zwangere en pas bevallen vrouwen. Wat hadden ze gemist en wat juist gewaardeerd aan informatie en ondersteuning gedurende hun bevalling, zwangerschap en kraamtijd? Dit behoefte-onderzoek vormde de basis van het huidige e-healthprogramma dat alle vrouwen in Nederland kosteloos kunnen volgen.
Floor wist dat het mes aan twee kanten moest snijden om de stem van de zwangere vrouw in de geboortezorg te versterken. Niet alleen was het van belang dat zwangere vrouwen werden ondersteund om hun eigen stem te vinden, daarop te vertrouwen en daarvoor te durven staan (o.a. met behulp van het e-healthprogramma en de community). Om een goede ervaring voor de vrouw te realiseren, is het ook van belang dat de vrouw wordt omringt met mensen die zorg verlenen vanuit de vier C’s” Contact, Centraal, Compassie en Commitment. Daarvoor was het noodzakelijk om niet alleen op het niveau van de individuele vrouw te acteren, maar ook zorgprofessionals te ondersteunen in hun werk en in het verlengde daarvan de belangen van zwangere vrouwen te behartigen bij beleidsontwikkeling en wetenschappelijk onderzoek als gelijkwaardige partij. Zo kwam Het Buikencollectief steeds meer in beeld als landelijke belangenbehartiger. De community zwangere en recent bevallen vrouwen die het e-healthprogramma volgen, vormen het inhoudelijk fundament om op representatieve wijze cliëntenparticipatie vorm te geven.
Als bekroning op Floors harde werk en haar team van vrijwilligers, volgde in 2019 de erkenning van het ministerie van VWS als landelijke cliëntenorganisatie in de geboortezorg. De organisatie werd omgedoopt tot een andere rechtsvorm: tot een stichting met een bestuurs- en directielaag en er kwam een instellingssubsidie vrij om verder te professionaliseren en de continuïteit te borgen.
Floor aan het woord
“Ik heb bedrijfskunde gestudeerd. Ik ben moeder van twee dochters. Tijdens mijn zwangerschap werkte ik als manager in een Management Team. De zwangerschap deed ik er een beetje bij. De zorg werd gegeven door mensen die hun best deden. Maar ergens heb ik iets gemist. Ik voelde mij overgeleverd aan dat wat anderen hadden bedacht dat goed voor mij zou zijn. En ik heb dat opgevolgd. Eigen regie? Eigen keuzes maken? Vertrouwen versterken? Ik heb niet ervaren dat het daar om te doen was.
Wat mij opviel was dat men gedreven door onzekerheid en onwetendheid vaak grijpt naar protocollen en dat de communicatie zich richt op het beheersen van risico’s. Ik bleef me afvragen; hoe kunnen ‘vertrouwen’ en een ‘sterke eigen regie’ van de zwangere vrouw meer op de voorgrond komen? Vanuit die motivatie ben ik gestart met Het Buikencollectief.
Toen in 2019 Het Buikencollectief werd erkent als landelijke cliëntenorganisatie in de geboortezorg en er meerdere ambitieuze vrouwen op mijn pad kwamen om de rol van bestuurder en/of directeur te vervullen, voelde ik dat het tijd was om de organisatie liefdevol over te dragen. Ik hoefde niet langer de kar te trekken. Vanuit een andere rol blijf ik wel betrokken. Lees hier de blog die ik daarover schreef.”