kansen en lessons learned.
Op 23 jan mochten Zorgbelang Groningen en Zelfbewustzwanger samen een beleidsmiddag faciliteren van de afdeling verloskundige wetenschap Amsterdam-Groningen (in het Engels Midwifery Science genoemd). Deze afdeling is onderdeel van de Academie Verloskunde Amsterdam Groningen (afgekort AVAG) Een inspirerende bijeenkomst waar we hebben uitgewisseld welke ervaringen de onderzoekers van Midwifery Science, de adviseurs van Zorgbelang en wijzelf van zelfbewustzwanger hebben opgedaan de afgelopen jaren. En we hebben vooruitgeblikt welke kansen er liggen om meer te gaan doen met cliëntparticipatie in onderzoek. Een vruchtbare bijeenkomst en daarom deel ik graag met jullie hierover in deze blog.

Wat moet ik me voorstellen bij cliëntparticipatie in onderzoek?
Cliëntparticipatie in onderzoek betekent dat bij een onderzoeksproject cliënten mee doen. Dat ‘meedoen’ kan op verschillende manieren georganiseerd worden. De cliënt kan in verschillende rollen meedoen. De manier waarop je deze rol inzichtelijk kunt maken is door gebruik te maken van de participatieladder. Die ziet er zo uit:

Voorbeelden per trede van hoe dat in een onderzoek eruit kan zien.
Informeren: De onderzoeker informeert zwangere vrouwen over dat het onderzoek loopt en vraagt om medewerking.
Raadplegen: De onderzoeker vraagt recent bevallen vrouwen om naar een bijeenkomst te komen waar aan de hand van een thema de mening wordt opgehaald die de vrouwen hebben over dat thema.
Adviseren: De onderzoeker werft vrouwen die meewerken aan het onderzoek als adviseur om mee te welke vragen gesteld kunnen worden in interviews of in een vragenlijst komen.
Co-Creatie: De onderzoeker werkt samen met een groep vrouwen om een bijeenkomst voor te bereiden. Ieder heeft bij de bijeenkomst een eigen rol.
Mee-beslissen: De onderzoeker werkt samen met een vrouw die werkt voor een cliëntenorganisatie als vertegenwoordiger aan een aanvraag voor subsidie.
Wat je uit deze voorbeelden kunt afleiden is dat naarmate je de trap oploopt de invloed van de cliënt(vertegenwoordiger) vergroot.
Het doel is niet om zo hoog mogelijk op de trap te komen. Het doel is om tijdens de verschillende fases van het onderzoek de cliënt te betrekken zodat daarmee het onderzoek verbetert en daarmee de resultaten. En uiteindelijk doen we onderzoek om te leren wat goed werkt om de praktijk te verbeteren toch?
Een handige tool om te gebruiken om bewust na te denken over hoe je dat organiseert, is de participatiematrix. Inspiratie en informatie vind je hier.
Bekijk eens deze video https://www.youtube.com/watch?v=wtEtdJOQhCQ&feature=youtu.be
En lees dit eens: https://www.kcrutrecht.nl/wp-content/uploads/2018/09/HANDLEIDING-participatiematrix.pdf
De belangrijkste lessons learned:
- Denken in mogelijkheden. Clientparticipatie kan ook in kleine dingen vorm gegeven worden.
- Begin vroegtijdig en gebruik de participatiematrix
- Bespreek verwachtingen met cliënten die meedoen en maak duidelijk welke rol ze hebben.
- Soms is een tussenpersoon een goede oplossing om de communicatie met cliënten optimaal te laten verlopen. Tussenpersonen kunnen via Zorgbelang of Zelfbewustzwanger ook geworven worden.
- Houd met de begroting van het onderzoek ruim rekening met wat goede cliëntparticipatie nodig heeft. Ook het proces managen van cliëntparticipatie vraagt tijd. En de vergoeding die je cliënten geeft voor hun werk, is ook een reflectie van hoe belangrijk je hun inbreng waardeert.
En van een deelnemer leerde we een leuke credo
Van NIVEA naar ZWITSAL
Van NIVEA: niet invullen voor een ander naar ZWITSAL: zwangeren in transitie samen aan de leiding!
Floor Molkenboer